Leverancier of gebruiker van biociden

Als u in de EER biociden of werkzame stoffen daarvan levert of gebruikt, moet u op de hoogte zijn van de Europese biocidenwetgeving. Deze is bedoeld om ervoor te zorgen dat het mogelijke risico op schade veroorzaakt door biociden opweegt tegen de verwachte voordelen.

De wet is van toepassing op 22 verschillende productsoorten, die behoren tot vier hoofdgroepen:

  • desinfectiemiddelen voor thuisgebruik en industrieel gebruik,
  • conserveermiddelen voor gefabriceerde en natuurlijke producten,
  • plaagbestrijdingsmiddelen,
  • andere gespecialiseerde biociden, bijvoorbeeld aangroeiwerende producten.

De wet geldt ook voor stoffen, mengsels en voorwerpen die met een of meer biociden zijn behandeld of deze onbedoeld bevatten.

Wat moet u doen?

Dit hangt af van wat u vervaardigt, levert of gebruikt: een werkzame stof, een biocide of een behandeld voorwerp.

Toegang tot de markt is gebaseerd op een tweestappenprocedure:

  • De werkzame stof die u wilt gebruiken in een biocide of waarmee u een voorwerp wilt behandelen, moet op EU-niveau zijn goedgekeurd (positief zijn beoordeeld op werkzaamheid en veiligheid) voor de betrokken productsoort.
  • Voor biociden is autorisatie op nationaal of EU-niveau nodig voordat zij op de markt kunnen worden aangeboden (bijvoorbeeld verkocht) of gebruikt.

Uitzondering: Als de werkzame stof nog niet is goedgekeurd maar wel in het beoordelingsprogramma is opgenomen, kan de biocide op de markt worden aangeboden en gebruikt, met inachtneming van nationale wetten.

Bovendien mogen biociden sinds 1 september 2015 alleen op de markt worden aangeboden als de leverancier van de stof of het product is opgenomen in de artikel 95-lijst van werkzame stoffen en leveranciers.

Werkzame stoffen

Het onderstaand geldt voor alle stoffen met een biocide werking. Hieronder vallen in situ gegenereerde nanomaterialen en werkzame stoffen die op de plaats van gebruik worden gegenereerd uit een andere stof, een zogenoemde “percursor”.

Fabrikant of importeur

Uw werkzame stof kan worden gebruikt in een biocide voor de EER-markt, mits hij voldoet aan een van de volgende voorwaarden:

  • De stof is goedgekeurd voor de specifieke productsoort waarin hij wordt gebruikt.
  • De stof is opgenomen in de lijst van stoffen die geen aanleiding geven tot bezorgdheid voor de gezondheid en het milieu (bijlage I bij de biocidenverordening).
  • De stof is een bestaande werkzame stof (reeds op de markt geïntroduceerd vóór 14 mei 2000) en opgenomen in het beoordelingsprogramma.

Bovendien mogen biociden sinds 1 september 2015 alleen op de markt worden aangeboden als de leverancier van de stof of het product voorkomt op de artikel 95-lijst van werkzame stoffen en leveranciers.

Om goedkeuring van een werkzame stof of opname in de artikel 95-lijst aan te vragen, moet u met ECHA contact opnemen via het biocidenregister (R4BP 3).

Distributeur

Voordat u een werkzame stof gaat leveren voor gebruik op de EER-markt, moet deze voldoen aan de voorwaarden die hierboven zijn beschreven voor fabrikanten of importeurs.

Biociden

Wanneer de biocidale werkzame stof is goedgekeurd of is opgenomen in de lijst van stoffen die geen aanleiding geven tot bezorgdheid (bijlage I bij de biocidenverordening), moet voor een biocide die deze stof bevat, een autorisatie worden aangevraagd voordat u uw product op de EER-markt kunt aanbieden.

Indien er nog geen beslissing over de goedkeuring van de werkzame stof is genomen, kunt u de biocide toch op de markt aanbieden, met inachtneming van nationale wetten, zolang de betrokken werkzame stof is opgenomen in het beoordelingsprogramma.

Voor alle biociden geldt met ingang van 1 september 2015 dat er een leverancier (leverancier van stof of biocide) moet zijn opgenomen in de artikel 95-lijst, anders mag de biocide niet meer op de EER-markt worden aangeboden.

Houder van autorisatie

U bent verantwoordelijk voor het op de markt brengen van het product (d.w.z. de eerste levering voor distributie of gebruik in de EER). Dit houdt in dat u verantwoordelijk bent voor de juiste indeling (overeenkomstig de CLP-verordening), alsook voor de verpakking en etikettering van het product. U bent tevens verplicht om de bevoegde instanties te informeren als u op enig moment kennis krijgt van informatie die van invloed kan zijn op de autorisatie van het product, bijvoorbeeld informatie over de veiligheid.

Het is uw verantwoordelijkheid ervoor te zorgen dat het product aan de wettelijke vereisten voldoet wanneer u er reclame voor maakt of het op de EER-markt aanbiedt. Dit geldt voor elke vorm van levering, inclusief verkoop op afstand en elektronische handel.

Als aanvrager van een autorisatie kunt u kiezen of u voor elk land apart een nationale autorisatie aanvraagt dan wel een algemene EU-autorisatie.

Elke natuurlijke of rechtspersoon die in de EER is gevestigd, kan de rol van houder van een autorisatie aannemen, inclusief de fabrikant, de importeur of een adviseur.

Het gebruik van biociden die minder schadelijk zijn voor de gezondheid en het milieu wordt als volgt gestimuleerd:

  • Er bestaat een vereenvoudigde procedure voor biociden waarin gebruik wordt gemaakt van werkzame stoffen met een kleiner risico.
  • Het is moeilijker om een autorisatie te krijgen als de werkzame stof in het product in aanmerking komt voor vervanging.

Fabrikant

Als fabrikant van een biocide kunt u een aanvraag indienen om houder van de autorisatie te worden (zie hierboven).

Tevens kunt u een aanvraag indienen om als “productleverancier” te worden opgenomen in de artikel 95-lijst.

Importeur

Voordat u een biocide in de EER importeert, moet u ervoor zorgen dat:

  • het product is toegelaten voor de verkoop in het land waar u het wilt leveren, of dat de werkzame stof van de biocide is opgenomen in het beoordelingsprogramma;
  • er een leverancier is opgenomen in de artikel 95-lijst van goedgekeurde werkzame stoffen en leveranciers.

Als importeur van de biocide kunt u ook een aanvraag indienen om in deze lijst te worden vermeld als “leverancier van de stof” of als “leverancier van het product”. U kunt ook een aanvraag indienen om houder van de autorisatie te worden (zie hierboven).

Distributeur

Voordat u biociden gaat distribueren, moet u nagaan of ze in elk land waar u deze wilt aanbieden, zijn toegelaten.

Als een biocide nog niet is toegelaten, moet u controleren of de daarin aanwezige werkzame stof is opgenomen in het beoordelingsprogramma.

Sinds 1 september 2015 bent u bovendien verplicht om, alvorens een biocide te distribueren, na te gaan of er een leverancier is opgenomen in de artikel 95-lijst van werkzame stoffen en leveranciers.

Behandelde voorwerpen

Als uw product met een biocide is behandeld of een biocide bevat, maar geen primaire biocide functie heeft, is het een “behandeld voorwerp”.

Een behandeld voorwerp kan alleen op de markt worden gebracht (d.w.z. eerste levering voor distributie of gebruik in de EER) als de biocide die voor de behandeling van het voorwerp wordt gebruikt, alleen het volgende bevat:

  • goedgekeurde werkzame stoffen;
  • stoffen die geen aanleiding geven tot bezorgdheid zoals opgesomd in bijlage I;
  • stoffen die opgenomen zijn in het beoordelingsprogramma.
  • Er kan specifieke etikettering van het behandelde voorwerp vereist zijn.

Fabrikant of importeur

Als u verantwoordelijk bent voor het op de markt brengen van het behandelde voorwerp, neemt u ook de volledige verantwoordelijkheid voor de wettigheid van het behandelde voorwerp en zijn traceerbaarheid. Mogelijk moet u op verzoek ook aanvullende informatie verstrekken aan consumenten over welke biociden en nanomaterialen er gebruikt zijn om het voorwerp te behandelen.

Distributeur

Als distributeur van behandelde voorwerpen hebt u dezelfde verantwoordelijkheden als een distributeur van biociden.

Op verzoek moet u ook informatie verschaffen aan consumenten over welke biociden en nanomaterialen er gebruikt zijn om het voorwerp te behandelen. Consumenten hebben het wettelijk recht om deze informatie binnen 45 dagen gratis te ontvangen.

Exporteert u naar landen buiten de EU?

Als u een werkzame stof, een biocide of een behandeld voorwerp exporteert, bent u niet gebonden aan de regels van de biocidenwetgeving.

Als u echter een biocide dat binnen de EU verboden of aan strenge beperkingen onderworpen is, wilt exporteren naar landen buiten de EU, moet u hoogstwaarschijnlijk voldoen aan de vereisten van de verordening inzake voorafgaande geïnformeerde toestemming (“Prior Informed Consent” of PIC). Dit betekent dat u de aangewezen nationale instantie (ANI) voor PIC van uw lidstaat vooraf in kennis moet stellen van de uitvoer en de informatie moet verschaffen die bij de uit te voeren chemische stoffen moet worden gevoegd. Bovendien is in sommige gevallen toestemming van het invoerende land nodig voordat de uitvoer kan plaatsvinden. Als de uitvoer plaatsvindt, moet u deze bovendien melden aan uw ANI in het eerste kwartaal van het volgende kalenderjaar.

Controleer of uw chemische stof aan PIC onderworpen is in de rubriek “Aan PIC onderworpen chemische stoffen”.

Daarnaast moet u de uit te voeren chemische stoffen – met inbegrip van alle uit te voeren biociden, ongeacht of ze in de EU verboden of streng beperkt zijn – verpakken en etiketteren overeenkomstig de CLP-verordening. U moet de vervaldatum en de productiedatum vermelden op het etiket en zo nodig vervaldata voor verschillende klimaatzones opgeven. Ook moet u een veiligheidsinformatieblad bij de zending van uit te voeren biociden voegen. De gegevens op het etiket en het veiligheidsinformatieblad worden voor zover praktisch uitvoerbaar vermeld in de officiële talen of één of meer van de hoofdtalen van het land van bestemming of van het gebied waar de chemische stof naar verwachting zal worden gebruikt.

Importeert u verboden of aan strenge beperkingen onderworpen biociden in de Europese Unie?

Dit kunnen werkzame stoffen zijn, biociden of voorwerpen die verboden of aan strenge beperkingen onderworpen biociden bevatten. In dit geval moet u mogelijk voldoen aan de vereisten van de PIC-verordening.

Zo ja, dan moet u:

  • zich ervan vergewissen dat de import is toegestaan volgens de biocidenverordening en uw nationale wetgeving;
  • de geïmporteerde hoeveelheden melden aan de bevoegde autoriteit in de EU.

Controleer of uw chemische stof valt onder de rubriek “Aan PIC onderworpen chemische stoffen”.